Wordt Hygge overschat? Het geluk van de Denen

Ook ik voel me aangetrokken tot boeken die me laten geloven dat we alleen maar de Denen na hoeven doen met hun hygge om het heel knus te hebben. Denemarken voert de World Happiness Report van de Verenigde Naties aan, al drie jaar. Daarin wordt ook de subjectieve geluksbeleving meegewogen, niet alleen objectieve feiten als hoe hoog het inkomen is of hoe oud mensen worden.

De Denen blijken hun lange winters goed door te komen dankzij hygge. Dat begrip omvat kaarslicht (de Denen zijn grootverbruikers van kaarsen), traditionele lekkernijen, warme sokken en het gezelschap van vrienden en familie. In Nederland gaan we steeds minder bij elkaar op visite. Dat lijkt iets te worden voor de oudere generatie. Jongeren in Nederland ondernemen van alles en ontmoeten elkaar buitenshuis.

Nederland staat overigens op nummer 6 in de zojuist genoemde ranglijst. Maar Nederlanders hebben de neiging de kwaliteit van de eigen samenleving te onderschatten. Ruut Veenhoven , ‘geluksprofessor’ aan de Erasmus Universiteit, noemt dat ‘onbehagen in het paradijs’. Er is in de media en in gesprekken veel aandacht voor wat er niet goed gaat, en van een afstand zien we die minpunten minder goed bij bijvoorbeeld de Denen.

Hun land lijkt volgens Anouk Smeekes (sociaal psycholoog Universiteit Utrecht) op het Nederland van een paar decennia terug. Het is minder dicht bevolkt, er is meer natuur en het is netter. En vanuit het onoverzichtelijke heden lijkt het verleden erg aantrekkelijk. Dat Ons eigen land van na de Tweede Wereldoorlog, en dat verleden menen we terug te zien in een voor ons als buitenstaanders eenvoudig ogende samenleving als de Deense.

Aan de ene kant hebben de Denen ook zo hun problemen en aan de andere kant mogen wij de positieve punten van onze eigen samenleving wel eens wat meer waarderen. Maar wat meer aandacht voor het samen beleven van eenvoudige en huiselijke genoegens zal ons zeker niet schaden.

Bron: Mensje Melchior, in Psychologie 3, 2018

Advertenties

Vakantie en plannen

In mijn dagboek schreef ik ruim 28 jaar geleden iets opmerkelijks over plannen.

Ik voel me constant onder druk, en ik doe ook dingen die ik graag doe als plicht, en dat komt door mijn bewustwording de laatste jaren van dingen als:
– als je geen doel stelt, zul je niets bereiken;
– als je geen plan maakt, verbeuzel je tijd;
– als je talenten hebt, moet je die gebruiken.
Gewoon bezig zijn en ontspannen genieten schijn ik afgeleerd te hebben.

Treurig, toch?
Nu ben ik aan het afleren wat ik mezelf toen ik 26 jaar oud was eigen gemaakt heb. Gisteren vroeg ik in mijn dagboek af: Waarom is het nodig om altijd efficiënt te werken? Van wie moet dat?

De vakantie biedt me gelegenheid hiermee te oefenen. Ik moet er altijd even inkomen ;-). Er is meer gelegenheid om te mijmeren, en dat betekent dat er ook ruimte is voor wat door drukte op de achtergrond blijft. Het niet weten komt naar voren. Wie ben ik en wie wil ik zijn? Als mijn agenda niet bepaalt wat er gedaan moet worden, zoals in werkweken een groot deel van de tijd het geval is, wat ga ik dan doen?

Als ik veel tijd heb, kan er veel. Voor ik het weet heb ik een lange lijst ideeën. Alles wat ik tegenkom, lijkt belangwekkend. Een excursie, een festival, een bezoek aan een familielid op leeftijd : dit is bij uitstek de tijd om daar tijd voor te hebben. En voor je het weet…

In de vakantie kan ik mezelf op verschillende manier mijn vrijheid benemen. Ik heb veel tijd, ik kan veel doen, ik moet veel doen, ik doe veel, ik heb het druk, en weg is de rust. Of: ik heb veel tijd, ik mag overal veel tijd voor nemen, ik doe alles heel langzaam, ik kom niet toe aan meer dan de zaken die iedere dag terugkomen, en ik word onrustig omdat ik meer zou willen doen.

Er doorheen is de enige manier. Leren leven vanuit rust, terwijl ik alle verstoringen (waar ik zelf voor zorg) verdraag.

In het nu

Een heel gewone dag. Ik fiets door het dorp waar ik al jaren woon. Opeens een bijzondere gewaarwording. Ik  zie een stijlvol vormgegeven gevel, met de naam van het huis in sierletters. Wat zijn de bomen hoog en groen. Bewegen, leven, hier zijn. Ik ben waar ik ben, ik leef. Het is op dit moment niet vanzelfsprekend meer om er te zijn, en mijn hart stroomt vol dankbaarheid.

Judith Herzberg

Het thema voor de maand mei is zelfaanvaarding.

Mezelf aanvaarden – ik doe het telkens weer. En tussendoor dus niet. Dan verwerp ik mezelf. Oefen ik genadeloos kritiek uit. Behandel ik mezelf zoals ik een geliefde nooit zou behandelen.

En dan lukt het me weer om de goede raad die ik een ander geef, ook zelf in praktijk te brengen. Wees wat milder voor jezelf. Niemand is volmaakt. Je hoeft niet te kunnen wat een ander kan. Wees jezelf. 

Stilstaan is belangrijk. Het lezen van een gedicht helpt daarbij. Ik kreeg een bundel met een keuze uit de gedichten van Judith Herzberg, en het eerste gedicht daarin luidt als volgt.

 

Daglicht

Uit chaos van lakens en
voorgevoel opgestaan, gordijnen
open, de radio aan, was
plotseling Scarlatti
heel helder te verstaan:
Nu alles is zoals het is geworden,
nu alles is zoals het is
komt het, hoewel, misschien
hoewel, tenslotte nog in orde.

Altijd weer bijzonder dat een unieke, individuele ervaring, mits goed verwoord, door velen herkend kan worden. Universeel kan worden.
Een dag die rommelig begon, krijgt onverwacht glans door een opgevangen en herkende muziekflard. En je zou zomaar vertrouwen kunnen krijgen dat de dag misschien wel beter gaat eindigen dan hij begon. Dat jij er misschien nog wel iets van kunt maken.

In april werd bekend dat deze 83-jarige dichteres (en proza- en toneelschrijfster) dit najaar de Prijs der Nederlandse Letteren in ontvangst mag nemen.

Domenico Scarlatti
(Napels, 26 oktober 1685 – Madrid, 23 juli 1757)

 

 

Niet weten hoe je boft

Het leven is net als fietsen. Als je denkt dat er geen wind is, dan heb je hem meestal behoorlijk mee.

Dit citaat kwam ik tegen op een forum, zonder bronvermelding. Ik moet er steeds aan denken. Dankbaarheid vereist verwondering.

(afb: site PvdA Schagen)

Dankbaarheid

Het thema voor de maand februari is dankbaarheid.

In mijn dagboek schreef ik (oktober 1990): Ik wil nooit meer verhuizen. Ik vind het zo belangrijk om een netwerk van contacten op te bouwen, met dienst  en wederdienst, met hoor en wederhoor. 
Wat ben ik dankbaar dat mijn wens vervuld is. Ik ben geworteld op de plek waar ik toen nog maar een jaar, en nu al 29 jaar woon. Daarvoor volgden verhuizingen elkaar rap op, en nu lijkt het erop dat ik hier oud ga worden. Mooi.

Na de storm van drie weken geleden (18 januari) liggen veel bomen om. Ontworteld.

‘Lampje’ van Annet Schaap

Een fijn boek: Lampje van Annet Schaap. Annet Schaap heeft veel illustratiewerk gedaan, en dit dikke boek is haar schrijfdebuut.  En schrijven kan ze. Ze beschrijft Lampje in contact met een woordenvloed zo: Lampje probeert in het gesprek te springen als in een draaiend springtouw. Meesterlijk!
De tekeningen heeft ze ook zelf gemaakt. Het verhaal deed me denken aan De kleine kapitein van Paul Biegel, en de illustraties aan het werk van Tonke Dragt. Het boek gaat over de stoere dochter van een vuurtorenwachter die het aansteken van het licht aan zijn dochter overlaat, overmand als hij is door verdriet om het overlijden van zijn vrouw. Drank, schaamte en gewelddadigheid vormen een pijnlijke kluwen. Na een zware storm waarin iets helemaal mis gaat, wordt Lampje weggehaald.

 

 

 

 

 

Ze moet werken in een groot huis waar een monster woont. Lampje is bang is en dapper tegelijk. En zo ontdekt ze dat het monster heel anders is dan iedereen denkt – eigenlijk helemaal geen monster. Er ontspint zich een verhaal dat te mooi is om na te vertellen. Het gaat over gewoon maar beginnen, ook als je geen idee hebt of je kans van slagen hebt. Over diep adem halen en de sprong wagen. En verrast worden.